نکات کلیدی مدیریت مهندسی از رویکرد معماری
یکشنبه شب مورخ 1 بهمن ماه 1402 سمینار نکات کلیدی مدیریت مهندسی با حضور مهندسان، معماران وعلاقمندان به حوزه ساخت و ساز برگزار شد و معماران گرامی آقایان مهندس رضا صابر و مهندس کامیاب پرنیانچی تجربیات ارزشمندشان در زمینه مدیریت و سازماندهی پروژه را با حاضرین با اشتراک گذاشتند. این سومین رویداد حضوری از سلسله رویدادهای 25 سالگی خانه عمران بود. در حاشیه این سمینار بصورت رسمی از سالها همکاری صمیمانه این اساتید گرانقدر تقدیر بعمل آمد.
سخنرانان و مخاطبان
این سمینار توسط آقایان مهندس رضا صابر و مهندس کامیاب پرنیانچی، معماران مجربی که نزدیک به سه دهه فعالیت حرفه ای در زمینه معماری و مدیریت پروژه دارند ارائه شد. تمامی فرآیندها و راهکارها بصورت نمونه محور در قالب انتقال تجربه تبیین شد. مخاطبان اصلی این سمینار کارفرمایان، مهندسان عمران و افراد علاقه مند به حوزه Coordination بودند؛ هدف اساسی این رویداد تخصصی در راستای آشنایی بیشتر و تفهیم شرکت کنندگان در خصوص جایگاه هماهنگ کننده و مدیریت پروژه افراد به چه حوزه ای علاقه دارند و با مسئولیت ها و حجم کارها آشنا شوند.
کلیات سمینار حضوری نکات کلیدی مدیریت مهندسی
در این نشست تخصصی دامنه تأثیر نقش یک واحد مهندسی کارآمد در پروژه تحلیل شد. علت انتخاب این موضوع مغفول ماندن و اهمیت بسیار زیاد واحد مهندسی در پروسه ساخت و ساز است. رویکرد این سمینار تشریح وظایف واحد مهندسی در سمت های مختلف پروژه و برخی دلایل رایج شکست پروژه ها بود. واحد مهندسی در پروژه های متوسط شهری برای افرادی که ساخت و ساز میکنند، نقش مهمی دارد.
لازمه ورود به این حرفه داشتن اطلاعات به اندازه اقیانوس اما با عمق کم است !
خلاصه ای از مباحث سمینار :
- آشنایی با نظام سه عاملی بازار صنعت ساخت ایران (کارفرما، مشاور و پیمانکار)
- آشنایی با مشخصات مدیر مهندسی
- آشنایی با وظایف مدیر مهندسی در هر سه حوزه
نقش مدیر مهندسی در پروژه ساختمانی
مدیر مهندسی مانند کاتالیزور عمل می کند و لازمه ورود به این کار داشتن توانایی ارتباط موثر است تا بتوانید طرف مقابلتنان را برای تصمیمی که گرفتید مجاب کنید.یک مدیر مهندسی می بایست دائما خودش و تیمش را بروز کند و توانایی تصمیم گیری و حل مسئله در شرایط بحرانی را داشته باشد و مورد دیگر بحث مدیریت زمان و برنامه ریزی مطرح است.مدیر مهندسی کارآمد این تضمین را میتواند به شما بدهد که به اهداف پروژه تان برسید.
اهمیت واحد مدیریت مهندسی در پروژه ساختمانی
تجهیز این واحد در پروژه های متوسط و بزرگ شهری، آثار بسیار مؤثری در بهبود روند اجرایی و راندمان پروژه دارد و سبب دستاوردهایی مانند موارد زیر می شود :
- ایجاد مفاهمه مشترک میان دست اندرکاران پروژه
- کاهش عارضه ها ؛ بسیاری از مواقع مدیر مهندسی با لحاظ یک نکته آیین نامه ای از مشکلات پایان کار جلوگیری می کند
تضمین کیفیت مولفه های پروژه و ایجاد یکپارچگی در اجرا
نیم نگاهی به وظایف مدیر مهندسی کارفرما:
- تدوین سند الزامات پروژه ( برندینگ ساختمان) که بیانگر کیفیت کار شماست.
- تدوین پروژه جلو برنده استراتژیک که بحث خرید مصالح هم در همین راستاست .
(نگاهی به کاربری پروژه با توجه به شرایط محیطی) - تدوین طرح تفصیلی پروژه ( امکانات و ریزفضاهای یک پروژه تعریف می شود )
- تدوین استراتژی کلان مارکتینگ : با کمک تیم مارکتینگ تارگت پروژه و جامعه هدف را تعریف می کنید
- تدوین متدولوژی
- تهیه برنامه اولیه مالی و زمانی پروژه
اقدامات ثانویه مدیر مهندسی پروژه
- انتخاب مشاوران با توجه به ماتریس ارزشیابی
- شرح خدمات خصوصی مشاور و تدوین MDR
- هماهنگی بین کارفرما و مشاور
- هماهنگی بین مشاوران تخصصی ، کارفرما و مشاور
اقدامات واحد مدیریت مهندسی پروژه حین اجرا
- ابلاغ مدارک مهندسی جهت اجرا ( AFC ) و صحت سنجی نقشه ها
- انتخاب روش های کنترل کیفیت و چک لیست
- تدوین استاندارهای لازم در زمان اجرا ، دستور کار و MR
- تدوین شرایط خصوصی قرارداد پیمانکارها : بسیاری از نکاتی که در نقشه های فاز 2 هست به پیمانکار ربطی ندارد
- مطابقت مشخصات خروجی های اصلی پروژه با خواسته های طرح شده در سند اولیه پروژه
- نظارت حین انجام کار
- آزمایش بخش های فنی پروژه و انجام امور اعتبارسنجی
- اقدامات تحویل
- تدوین سند بهره برداری ( final book )
وظایف مدیر مهندسی مشاور:
طبق تعاریف، خدمات مشاوران شامل فاز 1، فاز 2 و فاز 3 می باشد.وظیفه مدیر مهندسی در مشاور، مدیریت ارتباطات کارفرما، مشاورین همکار و مشاور تخصصی است.بایدها و نبایدهای پروژه با کمک پروژه های موفق قبلی مشخص می گردند.وظیفه ی عمده ی مدیر مهندسی ایجاد تعادل بین زمان ، هزینه و منابع است.
ابزار قوی مدیر مهندسی برنامه زمان بندی و لیست مدارک پروژه است که به موازات تیم کنترل پروژه این کار را انجام می دهد. مدیر پروژه با مشاهده اتفاقاتی که خارج از برنامه زمانبندی رخ می دهند و موانعی که پروژه را از خط اصلی مسیرش دور می کند، غلبه کند و هر انحرافی که وجود دارد را با اقدام اصلاحی جبران می نماید.
ساختارها و فرآیندهای مهندسی پروژه :
این موضوع با استناد به پروژه هایی که طی سال ها تجربه کرده، صورت می گیرد. مدیر مهندسی میتواند موفق عمل کند که بر پایه شناخت و تجربه درست پیش برود درست مانند هر کار دیگری که بر پایه شناخت تصمیم می گیریم. به عنوان مدیر مهندسی باید آشنایی لازم با فرآیندهای سرپرست تیم ها داشته باشید .
بطور معمول برای تولید نقشه ها، مدارک مهندسی و به تصویب رساندن طرح، زمان بیشتری از مدت برنامه ریزی شده صرف می شود که دلایل مختلفی دارد. حال مدیر مهندسی صاحب صلاحیت می تواند زمان از دست رفته پروژه را جبران کند. مدیر مهندسی جهت جبران با راهکارهای متعددی این مدت را می تواند جبران کند ؛ بدین منظور با تیم مدیریت پروژه و مهندسی وارد مذاکره می شود و پیش نیازی ها، تقدم و تاخرها را تغییر می دهد و گاها با اضافه کردن منابع می تواند پروژه را با زمانبندی قبلی پیش ببرد.
وظایف مدیر مهندسی بصورت کلی
- ارتباطات
- برنامه ریزی زمان و بودجه پروژه
- مدیریت ریسک پروژه
- مدیریت منابع و ارزیابی تیم
- مدیریت برنامه در تغییرات پیش بردی و تفکر استراتژیک
- کنترل کیفیت تولید مدارک
- آگاهی از مسئل قانونی و قراردادی
- آموزش و بزورسانی مستمر خود و سایرین
ملاحظات توزیع فعالیت ها و تمرکز در مدیریت مهندسی
اگر طراح (سازه، برق، مکانیک، معمار) بخواهد خود را درگیر تمام دیسیپیلین ها کند، دیگر نمیتواند طراح خلاقی باشد !! مدیر مهندسی تمام اقدامات لازم را جهت بهبود استراتژیک یک سازمان مشاوره انجام می دهد؛ لذا لازم است درک کاملی از شرح کار داشته باشد که ترجمه درستی از شرح کار ملزم به قرارداد در قالب WBS می بایست اتفاق بیفتد.
مدیر مهندسی پروژه باید درک درستی از work package ها ، ساختار شکست، شرایط انجام ، پیش نیازی ها و ارتباط آنها داشته باشه که در نهایت به لیست مدارک پروژه مرتبط می شود.
مدیر مهندسی پیمانکار
در این خصوص دو حوزه مهندسی داریم که وظایف متفاوتی دارند: 1.مقیم دفتر مرکزی 2. مقیم کارگاه
وظایف مدیر مهندسی در دفتر مرکزی
- مدیریت تهیه برآورد هزینه اجرای کار در پروژه و تهیه پیشنهاد قیمت برای شرکت در مناقصه ( PMO ، آنالیز و …)
- مدیریت تهیه برنامه ریزی و کنترل پروژه
- مدیریت ماشین آملات و منابع انسانی برای شرکت در مناقصه
در حوزه پیمانکاری مدیر مهندسی ارتباط زیادی با مدیر اجرا دارد.
وظایف مدیر مهندسی در کارگاه
این موضوع به نوع قرارداد پیمانکار (PC یا C یا EPC)بستگی دارد .
در قرارداد اول عنوان واحد مهندسی، دفتر فنی می باشد اما در قرارداد نوع دوم شما باید هم دفتر فنی وهم دفتر مهندسی داشته باشید.یک اشتباه بزرگ در مجموعه های پیمانکاری که شاهد آن هستیم این است که همیشه دفتر فنی و دفتر مهندسی را یکی در نظر می گرند در حالی که وظایف جداگانه ای دارند!تیم مهندسی کارگاه وارد تهیه نقشه های اجرایی و کارگاهی میشود ( Shop Drawing و As Built) و مدیر مهندسی خودش وارد جزییات نمی شود.
از وظایف دیگر در دفتر فنی می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- مدیریت تهیه permit ها ، دستور کار و سفارش
- مدیریت برنامه ریزی و کنترل پروژه ، تهیه گزارشات روزانه، هفتگی و ماهانه
- مدریت و تهیه صورت های کارکرد و تعدیل پروژه که در این موضوع مدیر مهندسی دقت تمام را دارد و معمولا شخصا انجام میدهد و یا با دقت نظارت می کند.
- رسیدگی به صورت وضعیت پیمانکاران جزء
- تهیه صورت جلسات کارگاهی
- مکاتبات و مدیریت بایگانی های مربوط
- پیگیری مسائل و مشکلات عوامل دیگر پروژه از جمله کارفرما، مشاور، ناظر مقیم، پیمانکار جزء و غیره
- تهیه پانچ لیست ها و بالانس مصالح
- دفاع از صورت وضعیت های تهیه شده
دیدگاهتان را بنویسید