ابلاغ ویرایش جدید مبحث ۱۲ مقررات ملی ساختمان
در آذرماه ۱۴۰۳، وزارت راه و شهرسازی ویرایش پنجم مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان را با عنوان «ایمنی، بهداشت کار و محیط زیست در حین اجرا» ابلاغ کرد. این ویرایش با هدف ارتقای سطح ایمنی، بهداشت حرفه‌ای و حفاظت از محیط زیست در پروژه‌های ساختمانی تدوین شده است.
ویرایش پنجم مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان ابلاغ شد
مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان به عنوان یکی از مهم‌ترین مباحث این مجموعه، بر ایمنی، بهداشت کار و حفاظت از محیط زیست در حین اجرای عملیات ساختمانی تأکید دارد. هدف اصلی این مبحث، تعیین حداقل استانداردها و ضوابطی است که باید در تمامی مراحل ساخت و ساز رعایت شوند تا از وقوع حوادث، آسیب‌های جسمی و زیستی برای کارگران و همچنین آلودگی محیط زیست جلوگیری شود.
اهمیت مبحث دوازدهم در چند بخش
- ارتقای ایمنی نیروی کار: با تدوین الزامات مشخص برای استفاده از ابزارهای ایمنی فردی و جمعی، پیشگیری از سقوط، آتش‌سوزی و حوادث برق، این مقررات نقش مؤثری در کاهش خطرات و سوانح کارگاهی ایفا می‌کند.
- افزایش کیفیت پروژه‌های ساختمانی: اجرای دقیق دستورالعمل‌های این مبحث، موجب ارتقای سطح فنی پروژه‌ها، افزایش دوام سازه‌ها و بهبود عملکرد آن‌ها در بلندمدت می‌شود.
- پاسداری از محیط زیست: در این مبحث، راهکارهایی برای مدیریت اصولی پسماندهای ساختمانی و کاهش آثار مخرب بر منابع طبیعی همچون هوا، آب و خاک ارائه شده است که به حفظ محیط زیست کمک می‌نماید.
- تقویت مسئولیت حرفه‌ای عوامل اجرایی: این مقررات با ایجاد چارچوب‌های قانونی، مسئولیت‌پذیری پیمانکاران، کارفرمایان و سایر عوامل پروژه را در حوزه ایمنی، سلامت و محیط زیست تقویت می‌کند.
تغییرات کلیدی در ویرایش پنجم مبحث دوازدهم
1. افزایش الزامات و جزئیات فنی
در ویرایش جدید، تعداد الزامات از ۳۲۶ به ۳۸۱ مورد افزایش یافته است. این افزایش ناشی از تفکیک دقیق‌تر الزامات، افزودن موارد جدید مانند تشکیل کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار در کارگاه‌ها، و تأکید بر انطباق داربست‌ها با استانداردهای ملی و بین‌المللی است.
2. تغییر عنوان و رویکرد سیستمی
عنوان مبحث به «ایمنی، بهداشت کار و محیط زیست در حین اجرا» تغییر یافته است که نشان‌دهنده رویکرد جامع‌تر و سیستمی در تدوین مقررات است. این رویکرد بر هم‌افزایی سه محور کلیدی ایمنی، بهداشت کار و محیط زیست (HSE) تأکید دارد.
3. ساختار و بخش‌بندی جدید
ویرایش پنجم شامل بخش‌های جدیدی مانند مدیریت زیست‌محیطی، مدیریت پسماند و آموزش نیروی انسانی است. همچنین، الزامات ایمنی در بخش‌هایی مانند کار با تجهیزات سنگین، داربست‌ها و گودبرداری به‌صورت جزئی‌تر و دقیق‌تر تدوین شده‌اند.
4. افزایش مسئولیت‌ها و نظارت‌ها
در این ویرایش، مسئولیت‌ها برای تمامی دست‌اندرکاران پروژه، از جمله مجریان، پیمانکاران، ناظران و کارفرمایان، به‌صورت مشخص‌تری تعریف شده است. همچنین، الزام به معرفی سرپرست ایمنی با صلاحیت و تدوین برنامه‌های مدیریت ریسک برای شناسایی و کاهش خطرات از دیگر تغییرات مهم است.
دلایل بازنگری و اهمیت ویرایش جدید
بازنگری مبحث دوازدهم با توجه به افزایش نرخ حوادث و مشکلات ایمنی در پروژه‌های ساختمانی، لزوم توجه به حفاظت محیط زیست در ساخت‌وساز، ضرورت ارتقای بهداشت کار و توجه به پیشرفت‌های تکنولوژیکی و استانداردهای بین‌المللی صورت گرفته است. هدف اصلی این ویرایش، افزایش سطح ایمنی و سلامت افراد، به حداقل رساندن آسیب‌های زیست‌محیطی و ایجاد تعادل میان نیازهای ساخت‌وساز و حفظ کیفیت زندگی و محیط زیست است.
زمان‌بندی اجرا و انقضای ویرایش قبلی
بر اساس ابلاغیه وزارت راه و شهرسازی، ویرایش پنجم از تاریخ ۱۲ آذر ۱۴۰۳ لازم‌الاجرا است. ویرایش چهارم مبحث دوازدهم (سال ۱۳۹۲) در تاریخ ۱۲ خرداد ۱۴۰۴، منقضی شده است. تا آن زمان، استفاده از هر دو ویرایش مجاز است.
چالش‌ها و راهکارهای اجرای ویرایش پنجم
چالش‌ها
- آگاهی ناکافی پیمانکاران و کارگران از الزامات جدید
- هزینه‌های اضافی برای اجرای برخی الزامات مانند مدیریت پسماند یا نصب تجهیزات ایمنی مدرن
- نبود نظارت کافی و ناظران متخصص در ایمنی و محیط زیست
- مقاومت در برابر تغییر از سوی برخی مجریان و کارفرمایان
راهکارها
- برگزاری دوره‌های آموزشی تخصصی برای پیمانکاران، مهندسان و کارگران
- تخصیص بودجه حمایتی و ارائه تسهیلات مالی برای اجرای مقررات ایمنی و زیست‌محیطی
- ایجاد سامانه‌های نظارتی الکترونیکی برای گزارش‌دهی و نظارت بر اجرای مقررات
- ترویج فرهنگ ایمنی و محیط زیست از طریق انتشار گزارش‌های موفقیت‌آمیز پروژه‌هایی که به این مقررات پایبند بوده‌اند
دانلود PDF ویرایش پنجم مبحث ۱۲
برای دانلود فایل PDF ویرایش جدید مبحث دوازهم مقررات ملی ساختمان روی دکمه زیر کلیک کنید.
ویرایش پنجم مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان گامی مهم در جهت ارتقای ایمنی، بهداشت کار و حفاظت از محیط زیست در پروژه‌های ساختمانی کشور است. با اجرای دقیق این مقررات و همکاری تمامی دست‌اندرکاران صنعت ساختمان، می‌توان به کاهش حوادث کارگاهی، ارتقای سلامت کارگران و حفظ محیط زیست دست یافت.
پست های مرتبط
تیر 8, 1402
دیدگاهتان را بنویسید