میزان آمادگی استانبول در برابر زلزله
زلزله استانبول سوالاتی را در مورد آمادگی لرزه ای شهر ایجاد کرده است؛
در 23 آوریل 2025، زمین لرزه ای به بزرگی 6.2 ریشتر در دریای مرمره، بزرگترین شهر ترکیه، استانبول را لرزاند و باعث وحشت گسترده و مجروح شدن بیش از 230 نفر شد، عمدتاً به دلیل سقوط و تصادفات ناشی از وحشت. در طول روز، حداقل 272 پس لرزه ثبت شده است که قوی ترین آنها به بزرگی 5.9 رسیده است. بر اساس اظهارات اولیه علی یرلیکایا، وزیر کشور، به جز فروریختن یک ساختمان متروکه، هیچ خرابی بزرگی رخ نداده است. با این حال، این رویداد گفتمان عمومی و حرفه ای را در مورد آمادگی شهر برای یک رویداد لرزه ای بسیار بزرگ تر، که مدت ها توسط کارشناسان نظارت بر گسل آناتولی شمالی پیش بینی می شد، برانگیخت.
هنگامی که ساکنان ساختمان ها را تخلیه کردند و سعی کردند روز و شب را در میادین عمومی و پارک ها سپری کنند، نقش فضای باز شهری نه تنها به عنوان یک اقدام ایمنی بلکه به عنوان یک عنصر ضروری برای واکنش اضطراری بلافاصله آشکار شد. این تجربیات یک بار دیگر بر اهمیت فضایی مسیرهای تخلیه ایمن، عملکرد لرزه ای مواد و وجود یا عدم وجود مکان های عمومی با طراحی خوب که می توانند به عنوان پناهگاه های موقت در هنگام بلایا عمل کنند، تأکید کرد.
استانبول، محل زندگی بیش از 16 میلیون نفر و مجموعه عظیمی از ساختمان‌ها، چه تاریخی و چه معاصر، به طور نامطمئنی نزدیک یکی از فعال‌ترین خطوط گسل جهان قرار دارد. زلزله شناسان به طور مداوم هشدار داده اند که احتمالاً یک زلزله بزرگ در دهه های آینده منطقه را درگیر خواهد کرد. در پاسخ، نهادهای عمومی مختلف و ارگان‌های برنامه‌ریزی شهری، بحث‌های سیاستی را با هدف تقویت ساختارهای موجود، به‌روزرسانی قوانین ساختمانی و اولویت‌بندی مناطق پرخطر برای تحول شهری معرفی کرده‌اند. با این حال، مقیاس آسیب‌پذیری و پیچیدگی مقاوم‌سازی شهری با چنین توسعه لایه‌ای همچنان این تلاش‌ها را به چالش می‌کشد.
زلزله تایوان: چگونه قوانین سختگیرانه ساختمان از یک فاجعه بزرگتر جلوگیری کرد؟
زمین لرزه 1999 ازمیت، ناشی از گسیختگی در امتداد گسل آناتولی شمالی، منجر به کشته شدن بیش از 17000 نفر شد و باعث تجدید نظرهای قابل توجهی در قوانین ساختمان لرزه ای ترکیه با هدف افزایش انعطاف پذیری سازه شد. با این حال، زمین لرزه های ویرانگر در جنوب ترکیه در فوریه 2023 مشکلات اجرای مداوم را نشان داد. با وجود مقررات به روز شده، بسیاری از ساختمان ها به دلیل عدم رعایت آن فروریختند و عواملی مانند ساخت و ساز غیرمجاز و نظارت ناکافی در تخریب نقش داشتند.
این زمین لرزه های اخیر بار دیگر زلزله مورد انتظار استانبول را یادآوری کرد و سرعت ارزیابی های سازه ای که عمدتاً توسط ساکنان درخواست شده است، در سراسر استانبول افزایش یافته است، با تمرکز مقامات بر ارزیابی مقاومت ساختمان های موجود در برابر زلزله. بر اساس یافته‌های پروژه به‌روزرسانی برآورد تلفات احتمالی زلزله در استان استانبول، سناریویی با زلزله 7.5 ریشتری می‌تواند منجر به آسیب متوسط تا شدید تقریباً 17 درصد از ساختمان‌های شهر شود که معادل نزدیک به 194000 سازه است.
آماده سازی استانبول در برابر زلزله
برای آماده‌سازی استانبول برای چنین فاجعه‌ای در مقیاس بزرگ، تلاش‌ها در چندین حوزه کلیدی، از جمله پروژه‌های تحول شهری، تقویت سازه‌های با خطر آسیب بالا، و بازسازی ساختمان‌های میراث فرهنگی ادامه دارد. با این حال، نگرانی‌های فزاینده باقی می‌ماند، به‌ویژه با توجه به نزدیکی پیش‌بینی‌شده زلزله بزرگ بعدی و جدول زمانی طولانی‌تر مورد نیاز برای مقاوم‌سازی کل شهر. برای معماران، مهندسان، برنامه‌ریزان شهری و سیاست‌گذاران، زلزله به عنوان یادآوری نیاز مبرم به ادغام مقاومت لرزه‌ای در هر مرحله از طراحی، ساخت، بازرسی و فرآیند پس از ساخت است. در بسیاری از نقاط جهان، خطر زلزله یک واقعیت است و اثربخشی سیاست‌های مرتبط با زلزله در این فرآیندها از طریق رویدادهای متعدد از نزدیک تجربه شده است. این حرفه ها با یک مسئولیت دوگانه روبرو هستند: اطمینان از اینکه سازه های جدید استانداردهای لرزه ای بالا را برآورده می کنند، در حالی که همچنین استراتژی های نوآورانه و تطبیقی برای ساختمان های موجود، که بسیاری از آنها را نمی توان به راحتی تخریب یا جایگزین کرد، توسعه داد.
اگرچه زلزله 23 آوریل هیچ ویرانی عمده ای ایجاد نکرد، اما واقعیتی را نشان می دهد که ساکنان استانبول، برنامه ریزان و سیاست گذاران دیگر نمی توانند از آن چشم پوشی کنند. از آنجایی که زلزله شناسان همچنان نسبت به یک رویداد بزرگتر احتمالی در آینده منطقه هشدار می دهند، نیاز به آمادگی جامع، هماهنگ و آگاهانه از طراحی ضروری تر می شود.
دیدگاهتان را بنویسید